Skontaktuj się 695.733.532

Upadłość pracodawcy a prawa pracownika

Ewa Tomala

Czy kiedy pracodawca ogłosi upadłość dostanę wynagrodzenie? 

W przypadku, kiedy zostaje ogłoszona upadłość pracodawcy, wielu pracowników obawia się, iż nie zostaną im wypłacone wynagrodzenia za przepracowany okres. Po ogłoszeniu upadłości, majątek pracodawcy staje się masą upadłości, z której powinny być zaspokojone roszczenia pracowników.

A co w przypadku, kiedy majątku pracodawcy nie wystarczy na wynagrodzenia?

 Niestety, zdarza się tak, iż w postępowaniu upadłościowym nie starcza na wypłatę wynagrodzeń. Wówczas pracownicy mogą liczyć na wypłatę świadczeń z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Kto jest uprawniony do otrzymania wypłaty z Funduszu?

Osobami uprawnionymi do otrzymania świadczeń z funduszu są:

1)     pracownicy niewypłacalnego pracodawcy,

2)     byli pracownicy niewypłacalnego pracodawcy,

3)     członkowie rodziny zmarłego pracownika lub zmarłego byłego pracownika, uprawnieni do renty rodzinnej,

4)     osoby, które wykonują pracę zarobkową na innej podstawie niż stosunek pracy, jeżeli z tego tytułu podlegają obowiązkowi ubezpieczenia społecznego.

Na jaką wypłatę może liczyć pracownik?

Pracownik upadłego pracodawcy może liczyć na to, iż środki pochodzące z Funduszu pokryją:

1)     wynagrodzenie za pracę,

2)     wynagrodzenie za czas niezawinionego przez pracownika przestoju, wynagrodzenia za czas niewykonywania pracy (zwolnienia od pracy), wynagrodzenia za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,

3)     wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wskutek choroby 

4)     wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego,

5)     dodatek wyrównawczy,

6)     odprawę pieniężną przysługującą na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

7)     odszkodowania za skrócenie okresu wypowiedzenia, o którym mowa w art. 36(1) § 1 Kodeksu Pracy,

8)     ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, należnego za rok kalendarzowy, w którym ustał stosunek pracy oraz za rok bezpośrednio go poprzedzający.

Czy pracownik ma obowiązek podjąć jakieś działania, aby uzyskać środki z Funduszu?

Pracownik nie ma obowiązku podejmować żadnych czynności, w celu uzyskania środków z Funduszu. 

Jaka jest procedura związana ze zgłoszeniem o wypłatę wynagrodzenia?

W okresie miesiąca od daty niewypłacalności pracodawcy, pracodawca, zarządca, syndyk, likwidator lub inna osoba sprawująca zarząd majątkiem pracodawcy sporządza i składa marszałkowi województwa zbiorczy wykaz niezaspokojonych roszczeń, zwany dalej „zbiorczym wykazem”, określając osoby uprawnione oraz tytuły i wysokość roszczeń wnioskowanych do zaspokojenia ze środków Funduszu. Zbiorczy wykaz obejmuje roszczenia z okresów poprzedzających datę niewypłacalności pracodawcy.

Czy pracownik samodzielnie może złożyć wniosek?

Pracownik również ma możliwość samodzielnego złożenia wniosku do funduszu. Takie uprawnienie przysługuje również byłemu pracownikowi lub uprawnionemu do renty rodzinnej członkowi rodziny zmarłego pracownika lub zmarłego byłego pracownika. Złożenie wniosku przez pracownika, jest możliwe nie wcześniej niż po upływie dwóch tygodni od terminów przewidzianych do złożenia wykazu lub wykazu uzupełniającego.

Czy w przypadku upadłości pracodawcy uzyskam odprawę?

Kwestie związane z wypłatami odpraw dla pracowników zostały uregulowane w ustawie z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Zgodnie z zapisami ustawy, na odprawy pracownicze będą mogli liczyć wyłącznie pracownicy pracodawcy, który zatrudnia co najmniej 20 pracowników, i to tylko wówczas, kiedy zostają spełnione łącznie następujące warunki:

– do rozwiązania stosunków pracy doszło z przyczyn niedotyczących pracowników, w tym przypadku jest to upadłość pracodawcy,

– do rozwiązania stosunków pracy ze wszystkimi pracownikami objętymi zwolnieniami dochodzi w okresie nieprzekraczającym 30 dni,

– do rozwiązania stosunków pracy zachodzi w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę lub na mocy porozumienia stron.

Dodatkowy warunek, to konieczność objęcia grupowym zwolnieniem:

  • 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,
  • 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, jednakże mniej niż 300 pracowników,
  • 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników

Jednakże, w przypadku upadłości pracodawcy, można zastosować art. 10 ustawy, który przewiduje możliwość wypłaty odprawy, nawet wówczas, kiedy nie jest spełnione kryterium liczby zwalnianych pracowników w okresie 30 dni, zaś pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników.

A co w sytuacji, kiedy pracodawca będzie niewypłacalny?

Jeżeli pracodawca okaże się niewypłacalny, wówczas należną odprawę pracownik uzyska z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Czy w przypadku upadłości pracodawca może nas zwolnić bez okresu wypowiedzenia?

Zgodnie z art. 361 § 1 kodeksu pracy jeżeli wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub umowy o pracę zawartej na czas określony następuje z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z innych przyczyn niedotyczących pracowników, pracodawca może, w celu wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę, skrócić okres trzymiesięcznego wypowiedzenia, najwyżej jednak do 1 miesiąca. 

Czy pracownikowi będzie przysługiwało odszkodowanie?

W takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia. 

Czy ten okres zostanie wliczony do okresu zatrudnienia?

W przypadku skrócenia okresu wypowiedzenia z powodu upadłości pracodawcy, okres, za który przysługuje pracownikowi odszkodowanie, wlicza się pracownikowi pozostającemu w tym okresie bez pracy do okresu zatrudnienia.

Ewa Tomala

Ewa Tomala

Radca Prawny